به طور کلی لام و لامل جزء لوازم آزمایشگاهی محسوب میشود. که کاربرد آن جهت مشاهده نمونه آزمایشگاهی در زیر میکروسکوپ است. لام آزمایشگاهی که با نام لام میکروسکوپ (Microscope Slide) نیز میشناسند، قطعهی شیشهای صاف و نازکی است که نمونهها را بهمنظور مطالعه و بررسی در زیر میکروسکوپ بر روی آن قرار میدهند.
بدین صورت که ابتدا نمونه آزمایشگاهی را بر روی لام که یک قطعه شیشهای هست، قرار میدهند سپس از لامل برای ثابت نگه داشتن نمونه روی لام استفاده میشود. همچنین میتوانیم چندین نمونه مورد آزمایش را روی یک لام قرار دهیم تا در زمان و وسایل مصرفی مورد نیاز صرفهجویی شود.
لامل چیست؟
لامل نیز یک ابزار در آزمایشگاه است که در میکروسکوپ برای ثابت نگه داشتن نمونه روی لام استفاده میشود. این وسیله به شکل صفحهایی شیشهای نازک و کوچک است که اغلب به شکل چهار گوش و گرد میباشد. همچنین ضخامت لامل ازمایشگاهی کمتر از ۲/۰ میلیمتر میباشد. لام آزمایشگاهی معمولاً از جنس شیشه اپتیکی یا نوری ساخته میشود. این شیشهها از جنس قلیای آهکی یا بروسیلیکات هستند
طریقه استفاده از لام و لامل آزمایشگاهی
در واقع در صورت آزمایش و بررسی نمونه مورد نظر در زیر میکروسکوپ، متخصصان از لام و لامل آزمایشگاهی استفاده میکنند. بدین صورت که در ابتدا نمونه را بر روی لام قرار میدهند و سپس با قرار دادن لامل بر روی نمونه، ضمن ثابت نگه داشتن نمونه مانع از دی هیدراته شدن، تماس با لنز میکروسکوپ و نشستن گرد و خاک بر روی آن میشوند. بعد از قرارگیری نمونه در بین ظروف لام و لامل، کل مجموعه را ( نمونه، لام و لامل آزمایشگاهی ) که به اسلاید نیز نام برده میشود در زیر لنز میکروسکوپ قرار میدهند و پس از محکم نمودن گیرههای اسلاید میکروسکوپ، به بررسی نمونه مورد آزمایش میپردازند.
نکات مهم در جهت نگهداری بهتر نمونههای میکروسکوپی
- ۱- قبل از شروع کار با میکروسکوپ، ابتدا از تنظیم بودن لنزها و تمیزی آن مطمئن شوید.
- ۲- قبل از گذاشتن لام زیر میکروسکوپ با یک دستمال نرم روی لام و لامل بکشید. تا گرد و غبار و اثر انگشت احتمالی تمیز شود.
- ۳- از تمیز کردن لنزهای میکروسکوپ با پنبه و الکل خالص خودداری نمایید.
- ۴- قبل از شروع آزمایش، از بسته بودن و باز بودن دیافراگم نور میکروسکوپ اطمینان حاصل نمایید. زیرا
- برخی از نمونهها با دیافراگم بسته و برخی با دیافراگم باز بهتر دیده میشوند.
- ۵-پس از گذاشتن لام در محل آن در میکروسکوپ به قانون مشاهده با لنز (اولویت اول ۴ سپس ۱۰و سپس ۴۰ و در نهایت ۱۰۰) دقت فرمایید یعنی ابتدا محل احتمالی نمونه را با لنز ۴ پیدا نموده سپس با استفاده از سایر لنزها به بزرگنمایی نمونه بپردازید.
- 6- در صورت لزوم استفاده از روغن ایمرسون برای مشاهده برخی از نمونهها، فقط از یک قطره روغن استفاده کنید و فقط بر روی لامل بچکانید. و در آخر روغن را با دستمال خشک کنید.
- 7-جهت مشاهده لامهایی با نمونه برجسته، فاصله لنز با لامل و نمونه را رعایت فرمایید. اصولاً برای مشاهده چنین نمونههایی لنز ۴ و ۱۰ کافی است.
- 8-دقت کنید که لامهای آزمایشگاهی را در تمام مدت نگهداری در جای خشک و خنک و دور از تابش نور آفتاب نگهداری نمایید.
- 9- از نگهداری جعبههای حاوی لامهای میکروسکوپی آماده در مجاورت مواد شیمیایی جدا خودداری فرمایید، گاز ناشی از برخی مواد شیمیایی مورد مصرف در آزمایشگاهها فاقد رنگ و بو و در عین حال دارای خاصیت خورندگی میباشند.
- 10-لطفاً لامها را در جعبههای مخصوص آنها نگهداری فرمایید و از قرار دادن لامها روی هم یا چسبیده به هم خودداری فرمایید.
- 11-بهترین نحوه نگهداری لامها در جعبه لام و بصورت عمودی میباشد.
انواع لامهای آزمایشگاهی
۱-لام نئوبار
یکی از لامهای آزمایشگاهی که به صورت برش چهار وجهی است و با شبکهای از خطوط مشخص میشود را لام نئوبار و یا اسلاید میگویند. که تخمین اندازهاشیاء را هنگام مشاهده با ذره بین آسان میکند و زمینههایی را فراهم میکند. برای شمارش نمونهها گاهی اوقات یک مربع از یک شبکه به یک شبکه ظریف تقسیم میشود.
۲-لام حفرهای
لام حفرهای و یا مقعر، همان طور که از نامش پیداست، دارای یک یا چند حفره است. از این لام برای نگهداریاشیاء کمی ضخیمتر طراحی شده است. از این لام برای نمونهها و مایعات خاص مانند کشت بافت استفاده میشود. لامها برای افزایش ایمنی یا استحکام ممکن است گوشههای گرد داشته باشند. گوشه بریدهای برای استفاده از گیره کشویی یا میز متقاطع وجود داشته باشد. لام یک حفره یا ۷۱۰۳، لام ۲ حفره یا ۷۱۰۴ از پرکاربردترین آنهاست.
انواع لامهای بر حسب کاربردشان
لام حفرهای و یا مقعر، همان طور که از نامش پیداست، دارای یک یا چند حفره است. از این لام برای نگهداریاشیاء کمی ضخیمتر طراحی شده است. از این لام برای نمونهها و مایعات خاص مانند کشت بافت استفاده میشود. لامها برای افزایش ایمنی یا استحکام ممکن است گوشههای گرد داشته باشند. گوشه بریدهای برای استفاده از گیره کشویی یا میز متقاطع وجود داشته باشد. لام یک حفره یا ۷۱۰۳، لام ۲ حفره یا ۷۱۰۴ از پرکاربردترین آنهاست.
لامهای آزمایشگاهی بسته به کاربردشان در آزمایشگاه به دستهبندیهای مختلفی تقسیم میشوند.
۱- لامهای آشپزخانه
همان طور که از نامش پیداست از لامهای آشپزخانه برای آشپزی و تهیه غذا استفاده میشود. از مزایای این لامها، شستشوی راحت و مقاومت در دمای بالا میباشد. که برای پخت انواع غذاها استفاده میشود.
۲-لامهای پزشکی
از لامهای پزشکی در بیمارستانها و بخشهای مختلف پزشکی استفاده میشود. یکی از مهمترین کاربردهای این لام، نگهداری ابزارهای پزشکی، نگهداری نمونههای بیولوژیکی و در برخی عملیات جراحی استفاده میشود.
۳-لامهای شیمیایی
از لامهای شیمیایی برای محافظت از مواد شیمیایی در طول تجربههای شیمیایی استفاده میشوند. این لامها از جنس شیشه یا پلاستیک بوده و میتوانند در برابر اسیدها، بازها، حرارت و فشار مقاومت کنند.
۴- لامهای فانتزی
از این نوع لامها برای استفاده در ظروف تزئینی و تزیینات خانگی ساخته شدهاند. این لامها معمولاً از جنس شیشه، پلاستیک یا کریستال هستند و در طرحها و رنگهای مختلفی طراحی میشوند.
5- لام های نور پردازی
لامهای نورپردازی برای استفاده در دکوراسیون داخلی ساخته شدهاند و میتوانند به عنوان یک جزء دکوراسیونی مورد استفاده قرار گیرند. این لامها معمولاً از جنس شیشه، پلاستیک یا کریستال هستند و میتوانند با چراغهای LED و سیمهای برقی روشناییای خاص را ایجاد مینماید.
کدهای لامهای آزمایشگاهی
لامهای آزمایشگاهی بسته به کاربردشان با کدهای مشخصی تعیین میشوند. که در این جا به معرفی آن میپردازیم.
- کد ۷۱۰۲: سادهترین نوع لام، که از جنس شیشهای (تیغه صاف) برخوردار است و در مصارفی چون رنگآمیزی باکتری به کار برده میشود.
- کد ۷۱۰۱: یکی از انواع لام آزمایشگاهی است که لبه آن، به منظور کاهش صدمات وارده به مصرفکنندگان، صیقل داده شده است.
- کد ۷۱۰۳ و ۷۱۰۴: شامل لام یک حفرهای و دو حفرهای میشود که برای آزمایش و بررسی نمونههای مایع، نمونههای با ضخامت زیاد و کشت بافت، مورد استفاده قرار میگیرند.
- همچنین از کدهای ۷۱۰۵ (لامهای یک وجه با یک سر مات)، ۷۱۰۷ (لامهای دو وجه با یک سر مات) و ۷۱۰۹ (لامهای یک سر رنگی) در مصارف مختلفی و برای کاربردهای گوناگونی استفاده میشود.
نتیجهگیری
با توجه به آنچه در این مقاله گفته شد، از لام و لامل در آزمایشگاه برای مشاهده نمونهها در زیر میکروسکوپ استفاده میشود. به عبارت دیگر لام به عنوان یک پایه برای قرار دادن نمونه زیر میکروسکوپ استفاده میشود و آنها را میتوان برچسب زد و مدتها ذخیرهسازی کرد. به طور معمول نمونه روی اسلاید سوار و فیکس شده، و سپس هر دو برای مشاهده در میکروسکوپ قرار میگیرند. این چیدمان اجازه میدهد تا چندین نمونه ما بین لام و لامل به سرعت از زیر میکروسکوپ درج وبرداشته شده، سپس برچسبگذاری شده و جا به جا شوند. همچنین لام یک قطعهای شیشهای نازک است که نمونه آزمایشگاهی را بر روی آن قرار میدهند.
در صورتیکه تمایل به خرید این لوازم آزمایشگاهی دارید با بازرگانی سپلو تماس بگیرید.