رزین چیست؟ | مواد اولیه رزین چگونه بدست می‌آید؟

امروزه مواد اولیه رزین کاربرد فراوانی در انواع صنایع تولید مختلف دارد. ازجمله صنایع پلیمر، صنایع پلاستیک، تولید کارتن‌های مواد غذایی همچنین در تولید انواع چسب استفاده می‌شوند. یکی دیگر از کاربردها استفاده در روکش‌های مقاومتی و کف پوش‌ها است. همچنین از رزین در صنایع رنگ استفاده می شود، زیرا چسبندگی رنگ‌ها به خاطر وجود رزین می‌باشد و کیفیت رنگ را در مقابل نور و شیمیایی مقاوم می‌کند. و باعث استحکام رنگ می‌شود. در شیمی پلیمر و علم مواد، رزین یک ماده جامد یا بسیار چسبناک با منشأ گیاهی یا مصنوعی است که به طور معمول به پلیمر تبدیل می‌شود. گیاهان برای مزایای محافظتی خود در پاسخ به آسیب رزین ترشح می‌کنند.

انواع رزین‌ها

رزین پلی استر: زنجیر اصلی پلیمری این رزین دارای اتصالات استری می‌باشد که از واکنش تراکمی یک ترکیب الکلی چند عاملی و یک اسید چند عاملی مانند گلیکول و اسید فوماریک تهیه می‌شود.

رزین اپوکسی: ساختار شیمیایی رزین‌های اپوکسی شامل دو بخش اپوکسی و هاردنر می‌باشد و کاربرد‌های مختلفی از قبیل استفاده در پوشش سطح، چسب، روکش، ابزار‌سازی و کامپوزیت‌ها و … دارد.

رزین وینیل استر: محصول واکنش رزین‌های اپوکسی با اسید‌های غیر اشباع‌اتیلنی می‌باشند و مقاومت شیمیایی بسیار بهتری نسبت به رزین‌های پلی استر دارد.

رزین فنولیک: واکنش تراکمی فنول‌ها و فرم آلدهید تهیه می‌شوند، رزین‌های فنولیک در اشکال پولک، فیلم مایع و پودر موجودند و رنگ تیره رزین‌های فنولیک کاربرد آن‌ها را محدود می‌کند، همچنین جزء رزین‌های با کاربرد عمومی محسوب می‌شوند ولی می‌توان آن‌ها را برای سازه‌های مهندسی آماده‌سازی نمود.

رزین های طبیعی چگونه به دست می آیند؟

جالب است بدانید رزین‌های طبیعی از شیره درختان به دست می‌آید. که بسیار چسبنده بوده و در اثر گذشت زمان سفت می‌شود. یکی از بهترین نوع این رزین شیره درخت کاج است. که بوی بسیار تندی دارد. گیاهان دیگری هم هستند که ماده‌ای مشابه به نام صمغ تراوش می‌کنند که با آب واکنش نمی‌دهد و بسیار نرم‌تر و انعطاف پذیرتر است. بعضی از نمونه‌های آن‌ها به شدت فرار هستند. که شامل ترکیبات ناپایدارند. همچنین رنگ‌های رزین‌های گیاهی از شفاف تا قهوه‌ای تیره متغیر است.

منشأء به وجود آمدن رزین

رزین‌ها در سلول‌های رزین مخصوص گیاهان تولید می‌شوند و همچنین زمانی که آسیبی به گیاه وارد می‌شود تولید می‌شوند. رزین‌ها را می‌توان از طریق پوست درخت، گل یک گیاه یا جوانه یک درختچه تولید کرد.

رزین شیمیایی چیست؟

رزین، هر ترکیب آلی طبیعی یا مصنوعی که از یک ماده مایع غیر کریستالی یا چسبناک تشکیل شده باشد. رزین‌های طبیعی معمولاً مواد آلی قابل ذوب و قابل اشتعال هستند که شفاف یا نیمه شفاف هستند و به رنگ زرد تا قهوه‌ای هستند.

رزین چگونه تولید می‌شود؟

رزین‌های اپوکسی معمولاً با مخلوط کردن BPA و اپی کلروهیدرین (ECH) ایجاد می‌شوند، سپس واکنش داده می‌شود تا واحد مونومر پایه رزین اپوکسی به نام BADGE یا DGEBA ایجاد شود. خواص رزین‌های اپوکسی پخته شده توسط یک فرآیند شیمیایی به نام پخت یا سخت شدن تعیین می‌شود. بیشتر رزین‌های اپوکسی رایج از واکنش بین اپی کلروهیدرین (ECH) و بیسفنولA (BPA) تولید می‌شوند.

اغلب رزین‌های اپوکسی به دو حالت جامد و مایع تولید می‌شوند. برای تولید رزین ابتدا، ECH و BPA در یک راکتور شارژ می‌شوند. سپس محلول ۲۰-۴۰ درصد سود سوزآور به ظرف واکنش اضافه می‌شود و محلول به نقطه جوش می‌رسد. پس از تبخیر ECH واکنش نداده، دو فاز با افزودن یک حلال بی‌اثر مانند متیلیزوبوتیل کتون (MIBK) از هم جدا می‌شوند. سپس رزین با آب شسته می‌شود و حلال با تقطیر خلاء حذف می‌شود. تولیدکنندگان افزودنی‌های خاصی را اضافه می‌کنند تا فرمولی ایجاد کنند که بسته به کاربرد خاصی، ویژگی‌های خاصی مانند انعطاف‌پذیری، ویسکوزیته، رنگ، چسبندگی و سخت‌شدن سریع‌تر را ایجاد کند.

نتیجه‌گیری

با توجه به آنچه گفته شد، رزین یک ماده جامد یا بسیار چسبناک با منشأ گیاهی یا مصنوعی است که به طور معمول به پلیمر تبدیل می‌شود. گیاهان برای مزایای محافظتی خود در پاسخ به آسیب رزین ترشح می‌کنند. و مواد اولیه رزین کاربرد فراوانی در انواع صنایع تولید مختلف دارد. ازجمله صنایع پلیمر، صنایع پلاستیک، تولید کارتنهای مواد غذایی و در تولید انواع چسب استفاده می‌شوند. همچنین در روکش‌های مقاومتی و کف پوش‌ها استفاده می‌شود.